جمعه, 10 فروردين 1403
  • ساعت : ۲۰:۱۸:۲۹
  • تاريخ :
     ۱۳۹۷/۰۶/۲۴ 
مجید قلی پور – رئیس بهره برداری سیمان بجنورد
راه كارهای صرفه جویی قابل توجه در صنایع سیمان
با توجه به رکود بازار و کاهش تولید

موضوع مقاله : راه کارهای صرفه جویی قابل توجه در صنایع سیمان با توجه به رکود بازار و کاهش تولید

تهیه و تدوین: مجید قلی پور – سمت: ریاست بهره برداری سیمان بجنورد



چکیده: در این مقاله به راه کارهای عملیاتی کاهش هزینه ها در صنایع سیمان و ارائه چند نمونه عملیاتی که صرفه جویی ریالی قابل توجهی را برای شرکت سیمان بجنورد داشته اشاره خواهد شد.

مقدمه: با توجه به رکود بازار سیمان کشور و مشکلات اقتصادی موجود ،مقتضی است که با ارائه راه کارهای کم هزینه اجرایی و با رویکرد در ست فنی و اقتصادی و تبیین هدف گذاری ها و خط مشی های اثر بخش ،بر مشکلات اقتصادی کنونی فائق آمد. پرسشهای  زیاد و مشابهی ممکن است از ذهن همه ما مرور شود.

چگونه میشود با وجود رکود بازار های سیمان و دیگر صنایع کشور ،هزینه ها ی جاری را به حداقل ممکن کاهش داد؟ راه کارهای لازم چیست ؟ کاهش مصارف انرژی الکتریکی و حرارتی از طریق کارکرد تجهیزات با حداکثر راندمان تولید ؟شناخت دقیق مشکلات فنی و گلو گاه های تولید؟ استارت تجهیزات در زمان کم باری ؟انتخاب مشاور ؟کنترل موجودی انبار و بررسی اقلام راکد؟ کاهش هزینه های پرسنلی ؟ به کار گیری ظرفیتهای فنی کلیه نفرات مجموعه ؟ و.....

آیا کاهش هزینه های پرسنلی با توجه به وضعیت نه چندان خوب اقتصادی ،اولین گزینه پیشنهادی شماست یا آخرین گزینه ؟ اگر اولین گزینه را انتخاب نموده اید مبین آن است که از ظرفیت ها و تجارب و پتانسیل فکری مجموعه ،مدیریت درستی صورت نگرفته است. رشد و پویایی ذهن پرسنل زیر مجموعه و ایجاد شوق و انگیزه مناسب جهت این امر ،مهمترین رسالتی است که یک مدیر یا سرپرست در حیطه وظایف خود به عهده دارد و باید روشنگری لازم در این خصوص صورت پذیرد. بی شک در بسیاری از موارد، افرادی که سالها در مجموعه ای کار میکنند ، با توجه به تجاربی که در محیط کار کسب نمودند ، بهتر از نفرات بیرون مجموعه مشکلات و گلو گاه های حوزه کاری خود را درک خواهند نمود و در رسیدن به این مهم کافی است کمی بیشتر به مشکلات پیرامون خود متمرکز شوند.

بی شک کارکرد با راندمان بهینه تجهیزات و به تبع آن کاهش هزینه های حرارتی و الکتریکی ، برنامه ریزی استارت تجهیزات در کم باری ، انتخاب مشاور مجرب و کارکشته ،بازبینی و بررسی موجود های انبار و بسیاری از موارد دیگر ، نقش بسیار مهمی در کاهش هزینه ها خواهد داشت. اما در کنار همه موارد فوق به کار گیری فکر و اندیشه همه افراد در تمامی سطوح از کارگر ساده گرفته تا بالاترین مقام فنی شرکت ،کم هزینه ترین راهی است که میتوان در کاهش هزینه های شرکت استفاده نمود. بعنوان مثال شرکتی که 100 پرسنل دارد شاید بتوان حداقل 20 پیشنهاد خلاق و گره گشا از ذهنشان استخراج نمود و با بررسی دقیق و فنی پیشنهادات و اجرای آن ،گامی بزرگ در بهبود عملکرد سیستم و درنهایت کاهش هزینه ها شد. به کار گیری اصل نظام مشارکت فکری کارکنان و ایجاد انگیزه های تشویقی در این راستا میتواند شرایط را جهت استفاده  بهینه از فکر و تجارب ذهنی آنان فراهم آورد. چقدر سودمند است که بتوانیم از نیروی فکر و خرد مجموعه ، بعنوان بزرگترین سرمایه ای که خداوند در همه ما انسانها به ودیعه گذاشته نهایت بهره برداری لازم صورت پذیرد.

-در سیمان بجنورد به کارگیری اصل نظام مشارکت فکری افراد و کمیته پیشنهادات چند سالی است آغاز شده و در این راستا پیشنهادهای اثر بخش و سازنده ای صورت گرفته که منجر به صرفه جویی ریالی قابل توجه بدون پرداخت هزینه خاصی شده میپردازیم. ذکر دو نمونه عملی که بدون هیچ هزینه عملیاتی صورت گرفته و منجر به کاهش هزینه ها و بهبود شرایط کارکرد سیستم شده خالی از لطف نبوده و به شرح ذیل به تفصیل ارائه خواهد شد.

الف- استفاده از آجرهای تاریخ گذشته و راکد در انبار و تغییر ابعاد آنها با استفاده از برش و صرفه جویی بیش از   1000000000  ریالی با قیمت  قدیم آجر ب- اصلاح طراحی نسوز اینلت کوره و ایجاد شیب مناسب در آن و حذف دو عدد شوک بلاستر و بهبود شرایط احتراق در کوره و صرفه جویی بیش از 960000000ریال فقط در صورت حذف دو عدد شوک بلاستر

*تشریح قسمت الف :

در راستای کاهش هزینه و تعیین تکلیف اقلام راکد در انبار مرکزی به اتفاق مدیریت محترم تولید وقت جناب آقای مهندس تفرجی بازدید دقیقی از کلیه اقلام نسوز در انبار صورت گرفت. پس از بازدید متوجه شدیم که بیش از 5000 قالب آجر منیزیتی سری VDZ بیش از 10 سال است در انبار مرکزی فضای زیادی را اشغال کرده و بلاتکلیف  مانده است. با توجه حساسیت این آجرها و گذشتن تاریخ مصرفشان  استفاده از آنها در نسوز چینی کوره با ریسک بسیار بالایی برخوردار بود و همچنان گزینه فروش آنها با قیمت نازل جهت بازیابی در ذهن مرور میشد. با توجه به قیمت بسیار نازل جهت فروش و عدم توجیه اقتصادی  ،استقبال چندانی برای فروش آجرها به عمل نیامد. مدیریت محترم تولید اصرار داشت این آجرها در جایی غیر از کوره استفاده شوند و تاکید نمودند که فکر فروش آجرها از سر بیرون شود و فکر اساسی جهت استفاده آنها در نسوزچینی صورت پذیرد و باید راه حلی در این خصوص پیدا شود. بررسیهای زیادی در این خصوص صورت گرفت و نقشه های نسوز کاری پریهیتر خط 1 و 2 مورد بازبینی قرار گرفت و این آجرها در هیچ یک در چیدمان نسوزچینی پریهیتر خط1 و 2 قرار نمیگرفت و عملا استفاده آجرهای مذکور با توجه به شکل و ابعاد شان غیر ممکن بود . پس از ساعتها بررسی و تعمق در ابعاد آجرهای سری ISO در پریهیتر به این فکر افتادم به طریقی بین آجرهای سری VDZ  و سری ISO ارتباطی برقرار کنم و فکر برش آجرهای مذکور ذهنم را مدتی به خود مشغول کرد و پس از بررسیهای فنی ابعاد آجرها متوجه شدم که اگر آجرهای مذکور از قسمت سرشان به اندازه 86mm بریده شوند ،باقیمانده طول آجر mm114 خواهد شد و ضخامت این آجر با ضخامت آجرهای سری ISO (2114,3114 ,6114,…)   همخوانی داشت و محاسبات تئوری نشان میداد آجرهای برش خورده با آجرهای سری ISO  قابل چرخش در محیط دایره متناسب با قطر رایزر پایپ های سیکلون ها میباشند. پس از ارائه توضیحات فوق و رایزنی های فنی لازم با مدیریت محترم تولید ،موضوع برش آجرها مورد تایید قرار گرفت و همه آجرهای B620 , B320 سری VDZ از ناحیه سر برش خوردند و بیشتر آنها در تعمیرات اساسی در نسوز چینی رایزر 4 به 3 خط قدیم به نسبت 2به 1(دو آجر برش خورده و یک آجر از سری ISO 2114,3114)مورد استفاده قرار گرفتند و بدین ترتیب هم آجرهای ظاهرا بلا استفاده مورد استفاده قرار گرفت و هم از خرید آجرهای سری ISO2114,3114  صرفنظر شد. شکل زیر تصاویر نسوز چینی رایزر 4 به 3 خط 1 سیمان بجنورد را که بطور کامل آجر چینی شده به خوبی نشان میدهد که در آن دو آجر برش خورده کهنه با یک آجر نو نسوز چینی شده است.


تصاویر زیر آجر چینی رایزر 4 به 3 خط یک را نشان می دهد. که در آن دو آجر منیزیتی برش خورده در کنار یک آجر نو از سری ISO2114  نسوز کاری شده است.

نمایی از آجر چینی رایزر 4 به 3

نمایی دیگر از آجر چینی رایزر 4 به 3

نکته جالب توجه دیگر آن است که پس از بررسی بیشتر نقشه های نسوز و انجام محاسبات لازم  مشخص شد که حتی قسمت پرت آجرهای برش خورده قابل نصب در داکت ثالثیه خط قدیم بوده و بدینسان عملیات نسوز چینی داکت مذکور با قسمت ظاهرا پرت آجرهای برش خورده  با آجرهای BH34 به نسبت 2 به 1 مورد استفاده قرار گرفت و از خرید آجرها جهت طول زیادی از داکت ثالثیه ممانعت شد.

بدین ترتیب از 5000 قالب آجر منیزیتی که تاریخ مصرف آن سپری شده بود ،بیشتر آنها  در کل رایزر 4 به 3 و بخشی از آنها در داکت ثالثیه بکار رفت و مابقی آنها در بقیه مناطق داکت ثالثیه و پریهیتر  نسوز چینی خواهد شد .با توجه به قیمت روز آجرهای منیزیتی که 62000 ریال به ازاء  هر کیلوگرم باشد ، ارزش ریالی کل آجرهای مذکور با توجه به وزن کل 42500kg، به میزان 2635000000 ریال خواهد بود.

 

تشریح قسمت ب:اصلاح نسوزکاری شیب اینلت و حذف دو عدد شوک بلاستر

یکی از مهمترین مواردی که از ابتدای راه اندازی خط 1 سیمان به عنوان یک مشکل همیشگی در فرآیند پخت وجود داشت ، گرفتگی مکرر اینلت کوره بود که در صورت تشدید باعث اختلال در فرآیند احتراق کوره و ایجاد پیک CO میشد. رفع گرفتگی های مذکور زحمات زیادی را به پرسنل تحمیل مینمود و از طرفی به دلیل استفاده از سیخ های هوا گیری شرایط را جهت از بین رفتن سطح نسوز کاری و از بین رفتن نازل های شوک بلاستر فراهم مینمود و در هر تعمیرات ناچار به اصلاح نسوز کاری شیب اینلت و ترمیم سر نازل ها میشدیم که اصلاح آنها مستلزم وقت و هزینه های مجدد جهت نسوز کاری بود. پس از بررسی از ماهیت و چگونگی گرفتگی پس از توقف کوره در زمان تعمیرات اساسی مشخص شد ریشه گرفتگی از زاویه و شیب نامناسب اینلت بوده که به دلیل شکست و کاهش شیب در انتهای سطح شیب دار اینلت ،شرایط جهت نشست بار و ایجاد گرفتگی فراهم میشد. پس از رایزنی لازم با مدیریت محترم تولید ،تصمیم گرفته شد طراحی اولیه  نقشه نسوز کاری در انتهای اینلت تغییر کند و تغییرات لازم در این راستا صورت گرفت. زوایای سر نازل ها نیز به گونه ای تغییر داده شد که حداکثر راندمان  پاکسازی را داشته با شد. پس از استارت مجدد کوره ، علی رغم اینکه از 5 شوک بلاستر موجود فقط 3 عدد و در برخی موارد 2 عدد در مدار بودند ،هیچ مشکلی از لحاظ گرفتگی بوجود نیامد و تعداد سیخ زنی بوسیله هوای فشرده در سطح اینلت که در سنوات گذشته بسیار فراوان بود به حداقل ممکن کاهش یافته و در بسیاری از شیفت های کاری عملا به صفر رسید و شرایط جهت حذف 2 یا 3 شوک بلاستر فراهم شده که تصمیم نهایی جهت حذف شوک بلاسترهای مذکور پس از زمان کارکرد بعدی کوره اتخاذ خواهد شد.. پس از توقف کوره در تیر ماه 97 از  سطح اینلت بازدید شد و بار تجمع یافته در این سطح تقریبا صفر بوده و این درحالی بود که در سنوات گذشته روی لبه این سطح حداقل 70 سانتیمتر تجمع مواد مرده وجود داشت و افزایش ارتفاع گرفتگی در زمان کارکرد کوره باعث خفگی و برهم خوردن شرایط احتراق کوره میشد. پس میتوان دریافت با انجام یک فعل ساده و بی هزینه ،فواید و کاهش هزینه های زیادی برای سیستم میتوان به ارمغان آورد که مهمترین آنها شرایط جهت حذف دو عدد شوک بلاستر به قیمت 960000000 ریال و صرفه جویی در مصرف هوای فشرده و کاهش هوای کاذب ورودی به سیستم پخت و افزایش عمر آستر نسوز و بهبود شرایط احتراق کوره و کاهش زحمات پرسنلی از مهمترین مزایای انجام این طرح بود.

جمع بندی و نتیجه گیری :

با توجه به توضیحات فوق و ارائه دو نمونه اجرایی ،بوضوح میتوان در یافت که جهت کاهش هزینه های شرکت و صرفه جویی ریالی همیشه نیاز نیست به پروژه های بزرگ و هزینه ساز متوسل شویم .در شرایط رکود صنعت سیمان  و کاهش حاشیه سود و کمبود نقدینگی ،تعریف پروژه های هزینه ساز چنگی به دل نمیزند و رغبت چندانی در این خصوص و جود ندارد و سرمایه گذاری در این راستا با شرایط فعلی بازار نفع اقتصادی چندانی نخواهد داشت مگر در پروژه های کم هزینه و زود بازده که باید آنها را به درستی شناسایی و هدف گذاری نمود. به اعتقاد اینجانب  کم هزینه ترین و کم ریسک ترین سرمایه گذاری ،استفاده از سرمایه فکری و ذهنی افراد در راستای کاهش هزینه هاست .باید به درستی اصل نظام مشارکت فکری در همه کارخانجات به درستی هدف گذاری شود و برای پیشبرد آن باید از انگیزه های تشویقی قابل قبولی استفاده نمود تا کلیه افراد در تمامی سطوح به راحتی و بی دغدغه نظرات خود را هرچند کوچک و ناچیز ارائه دهند . هر گام کوچک در راستای بهینه سازی و صرفه جویی مقدمه گامهای بزرگ بعدی خواهد بود.

بخت از آن کسی است که مناجات کند با کارش

و در اندیشه حل یک مسئله خوابش ببرد

کتابش را بگذارد زیر سرش

   در خواب ببیند حل یک مسئله را

باز با شادی حل یک مسئله از خواب برخیزد

 

تقدیر و تشکر :

در پایان جا دارد از پشتیبانی های جدی و دلسوزانه  مدیریت محترم عامل و مدیریت محترم کارخانه در راستای به کار گیری اصل نظام مشارکت و کمیته پیشنهادات و نیز رهنمودهای فنی و پی گیریهای مجدانه مدیریت محترم تولید نهایت تقدیر و سپاس  را به عمل آورم.

 

مراجع :

1-     مستندات و نقشه های نسوز کاری افزایش ظرفیت سیمان بجنورد

2-    مستندات و نقشه های نسوز کاری خط قدیم سیمان بجنورد

 

 

 

 

امتیاز :  ۳.۰۰ |  مجموع :  ۱

برچسب ها

    5.7.12.0
    V5.7.12.0